"De universiteit heeft een belangrijke rol in de transitie"
Wat is u het meest bijgebleven van de reis? Hoe pakt de KU Leuven dit zelf aan? Kunt u daarvan een voorbeeld geven? Even terug van Leuven naar Oslo. Vindt u dat de stad zijn titel van Groene Hoofdstad verdient? Wat is Leuven 2030 precies? Alle spelers in de maatschappij moeten meewerken, zegt u. Hoe ziet u de rol van de financiële wereld, en meer precies dan van BNP Paribas Fortis?In februari trok Stefaan Saeys van de directie Technische Diensten van de KU Leuven, met andere klanten van BNP Paribas Fortis naar Oslo, de Groene Hoofdstad van Europa. Hoe ziet hij de transitie richting klimaatneutrale samenleving en welke rol spelen de academische en financiële wereld hierin?
Lezen over decarbonisatie en innovaties die de energietransitie de wind in de zeilen geven, is één ding. Het met eigen ogen zien nog iets helemaal anders. Daarom nodigde BNP Paribas Fortis Corporate Banking in februari een tachtigtal organisaties uit voor een studie- en inspiratiereis naar Oslo, verkozen tot Groene Hoofdstad van Europa. Onder hen ook Stefaan Saeys van de KU Leuven. Daar volgen zo’n 60.000 studenten les en stelt de universiteit 10.000 mensen tewerk.
De klimaatuitdaging is een thema waar iedereen mee begaan is. Stefaan Saeys
Wat is u het meest bijgebleven van de reis?
De reis was perfect georganiseerd en we hebben interessante initiatieven gezien, bijvoorbeeld op het vlak van CO2-opslag of de versnelde elektrificatie van de mobiliteit. Maar wat we het meest is bijgebleven, zijn toch wel de contacten met de andere deelnemers. Wat blijkt? De klimaatuitdaging is een thema waar iedereen mee begaan is. Tegelijk zijn er nog veel vragen: wat kunnen we concreet doen om ons steentje bij te dragen? Hoe kunnen we het verschil maken? En welke rol moeten de verschillende actoren in de samenleving opnemen?
Hoe pakt de KU Leuven dit zelf aan?
Wij werken met een vijfjarig duurzaamheidsbeleidsplan. We willen op termijn een koolstofneutrale universiteit worden. Denk maar aan ons gebouwenpark: dat isoleren we stelselmatig en we schakelen over op duurzame manieren van verwarming. De voorbije 10 jaar hebben we de CO2-uitstoot per m² al met 50% gereduceerd en hebben we een plan om bijkomend de CO2-uitstoot van onze gebouwen met nog eens 20% te verminderen. Dat zijn natuurlijk grote investeringen maar we gaan ook voor quick wins. Zo was vele jaren geleden één van onze eerste maatregel het uitzetten van de verlichting van alle drankautomaten in de faculteiten. Dat kost niets, maar het bespaart jaarlijks 100.000 kWh. Het effect van deze simpele maatregel kwam destijds overeen met 1.000 m2 zonnepanelen! Een ander voorbeeld is Tap it up! Met Tap it up! willen we de studenten aanzetten over te stappen op kraantjeswater. We installeren overal waterkraantjes en moedigen onze studenten aan hun drinkbus mee te brengen en gewoon bij te tanken. Daarmee bespaart een gemiddelde consument niet alleen 150 kilogram CO2 per jaar, onze studenten doen er ook financieel hun voordeel mee. Ook op het vlak van mobiliteit nemen we initiatieven. Personeelsleden die hun parkeerplaats opgeven, krijgen van de KUL een gratis fiets of tegen kleine vergoeding een elektrische fiets of plooifiets. We onderhouden hem op onze kosten en als hij stuk gaat, krijgt de werknemer een nieuwe. Ook voor vliegreizen nemen we maatregelen. Wie naar Australië moet, kan uiteraard niet anders dan het vliegtuig nemen maar stort daarvoor dan een vrijwillige bijdrage in het klimaatfonds van de universiteit. Voor kortere bestemmingen zetten we in op meer duurzame vervoersmodi. Dat is maar een greep van de maatregelen die we vandaag de dag en de komende jaren zullen uitrollen om op een duurzame manier aan bedrijfsvoering te doen. Daarnaast is er natuurlijk het onderwijs en al het onderzoek. Onderzoek en innovatie zullen immers een cruciale rol spelen in de decarbonisatie en transitie en ook daarin speelt de KU Leuven een voortrekkersrol.
Kunt u daarvan een voorbeeld geven?
Begin dit jaar is een team bio-ingenieurs van de KU Leuven erin geslaagd om met een zonnepaneel en eenvoudige waterdamp waterstofgas te maken. Waterstofgas is groen en geeft geen broeikasgassen vrij. Bovendien slaat het energie op en kan het dus gebruikt worden als ‘batterij’. Zo’n alles-in-éénsysteem – een zonnepaneel dat waterstofgas kan maken – levert waterstofgas, warmte én duurzame energie. Een ware doorbraak, die hier aan de KU Leuven werd ontwikkeld.
Even terug van Leuven naar Oslo. Vindt u dat de stad zijn titel van Groene Hoofdstad verdient?
De stad heeft zeker een voorsprong op ons en de ambities zijn groot. Zo willen ze in 2025 stoppen met de verkoop van wagens met verbrandingsmotoren. Momenteel is trouwens al 30% van de verkochte wagens elektrisch. Tegen 2030 wil de stad zijn uitstoot met 95%% verlagen en tegen 2050 wil ze volledig CO2-neutraal zijn. Maar tegelijk moeten we natuurlijk ook wel in het achterhoofd houden dat Noorwegen deze omslag bekostigt met de export van fossiele brandstoffen. Dat maakt het verhaal natuurlijk wel dubbel. Ze bekostigen de welvaart van hun inwoners en de decarbonisering met producten die net niet duurzaam zijn. Wat ons brengt tot een belangrijk vraagstuk in dit verhaal: hoe zullen we ervoor zorgen dat de transitie voor iedereen haalbaar en betaalbaar is, en niet enkel voor ‘the happy few’? En dat brengt ons terug naar Leuven waar we als partner van Leuven 2030 mee nadenken over deze vraag.
Wat is Leuven 2030 precies?
Leuven 2030 is een vzw die inwoners, bedrijven, scholen, organisaties en overheden aanzet om actie te ondernemen richting een klimaatneutraal Leuven. Daarbij wordt ook rekening gehouden met de diversiteit in de stad: we willen dat de omslag op een sociaal rechtvaardige manier gebeurt. De universiteit was er vanaf het begin bij betrokken. Want ook dat is belangrijk: als we willen slagen in ons opzet, dan zullen we alle spelers nodig hebben. Een klimaatneutrale stad is niet iets wat je enkel van bovenaf kan opleggen. Ook binnen de universiteit leeft een bottom-upaanpak waarbij de verschillende diensten met ecoteams werken. Een ecoteam bestaat uit een groep geëngageerde collega’s en studenten die samen de werkplek verduurzamen. Het ecoteam onderneemt acties, sensibiliseert andere collega’s en studenten en neemt een signaalfunctie op naar het beleid.
Alle spelers in de maatschappij moeten meewerken, zegt u. Hoe ziet u de rol van de financiële wereld, en meer precies dan van BNP Paribas Fortis?
Het feit dat een bank initiatieven zoals deze studiereizen organiseert, vind ik op zich al een zeer mooi voorbeeld van hun engagement. Ze zouden evengoed een sportevenement kunnen sponsoren, bij wijze van spreken. Dat ze budget investeren om hun klanten kennis te laten maken met best practices in het buitenland, vind ik echt wel lovenswaardig. Maar meer algemeen, zal hun rol natuurlijk vooral weggelegd zijn in het financieren van alle nodige oplossingen op het vlak van decarbonisering. Denk maar aan hernieuwbare energie, energie-efficiëntie, de afvang en opslag van CO2 …
Meer informatie nodig?
Contacteer onsRelated articles
Related news
"De universiteit heeft een belangrijke rol in de transitie"
- Wat is u het meest bijgebleven van de reis?
- Hoe pakt de KU Leuven dit zelf aan?
- Kunt u daarvan een voorbeeld geven?
- Even terug van Leuven naar Oslo. Vindt u dat de stad zijn titel van Groene Hoofdstad verdient?
- Wat is Leuven 2030 precies?
- Alle spelers in de maatschappij moeten meewerken, zegt u. Hoe ziet u de rol van de financiële wereld, en meer precies dan van BNP Paribas Fortis?