Ecologisch gezien is geen enkele activiteit neutraal. Marc Lemaire (EcoRes, Groupe One) over regulering, circulaire economie en de natuurwetten in zijn geheel.

Het lot van mens, aarde en economie is nauw met elkaar verbonden. Niets van wat wij doen is neutraal voor onze planeet ... "Toch hebben we steeds vertrouwd op het paradigma van de scheiding en dat heeft tot de huidige ecologische situatie geleid.
Een geplunderde planeet, een bedreigde biodiversiteit, een extreme CO2-uitstoot, een schadelijke conventionele landbouw", betreurt Marc Lemaire, handelsingenieur, agro-econoom en maatschappelijk ondernemer, die refereert aan de beperkingen van onze planeet waarbinnen de mens correct kan functioneren en leven. " We zijn op een historisch punt beland: drie ervan zijn overschreden.
En we stevenen recht op de muur af. We hebben nooit eerder zo veel dier- en plantensoorten verloren noch zoveel CO2 uitgestoten! Zolang we maar de juiste ingesteldheid hebben, is het evenwel nog niet te laat om te reageren. Marc Lemaire: "Of we blijven aarzelen, of deze generatie neemt haar verantwoordelijkheid voor de volgende en controleert de staat waarin we de aarde aan onze kinderen nalaten. Rekening houdend met het tijdelijk effect; de bosbranden in Portugal en andere klimaatrampen zijn het gevolg van het CO2-gehalte in 1968!"

Volgens de logica van scheiding is het alsof wij ongestraft beslist hebben dat onze activiteiten schadelijk konden zijn voor al de rest: het milieu, de middelen, het planten- en dierenrijk en de planeet waarop we leven.

Collectieve en snelle verandering verwacht

Voor William De Vijlder, hoofdeconoom van de BNP Paribas-groep, is het duidelijk dat de politiek kan helpen om in de markt weer een eenheid, een band te scheppen. Ze kan dit doen door economische spelers aan te moedigen met fiscale voordelen zoals subsidies, fiscaliteit, de markt van de emissierechten ... die de positieve neveneffecten helpen vergroten alsook met normen en sancties om de negatieve externe factoren te beperken.
Marc Lemaire, pionier in ecologische transities, zou de zaken graag sneller zien veranderen: "Het akkoord van Parijs eist reële inspanningen van alle betrokkenen, maar het merendeel valt niet te controleren." Enkel die van grote industriële bedrijven zijn controleerbaar via sectorakkoorden. Daarin worden ze verplicht om hun buitensporige CO2-uitstoot te compenseren door de aankoop van groene certificaten die in het zuidelijke halfrond ontwikkelingsprojecten van hernieuwbare energie financieren."

De bewustwording komt op gang

Waren de meesten van ons zich 20 jaar geleden al echt bewust van de draagwijdte van onze daden en het effect op de aarde die we aan onze kinderen nalaten? Velen waren nog sceptisch over de oorzaken en de omvang van de schade. Vandaag zien we de zaken helderder. Dat is een belangrijke stap die we hebben gezet. Het verband met de gezondheid wordt ook hoe langer hoe belangrijker. Zo bestempelt de Wereldgezondheidsorganisatie 'hormoonontregelaars' (die onder meer terug te vinden zijn in zuigflessen, kunststoffen en conservenblikjes) als risicovol voor de gezondheid. Daarnaast zien we een stijging van het aantal astmalijders en gevallen van vroegtijdige puberteit ... Hierover worden al 15 tot 20 jaar studies gepubliceerd. Vandaag begrijpen we beter wat er allemaal op het spel staat.

Wat wordt van bedrijven verwacht?

Diezelfde bewuste burgers zijn ook werknemers die steeds gevoeliger worden voor de aanpak van hun bedrijf in de strijd tegen de klimaatproblemen. Ze willen een verantwoorde langetermijnaanpak waar iedereen wel bij vaart, gaande van loontrekkenden tot aandeelhouders. Voortaan wordt van een organisatie verwacht dat zij, onder meer in haar financiële balans, rekening houdt met CO2-uitstoot, fijn stof maar ook met de sociale impact. Haar positieve bijdrage aan de maatschappij wordt even belangrijk als haar cijfers en inkomsten.

Waarden waar pioniers als Exki voor staan, zijn inspiratiemodellen geworden. Maar volgens Marc Lemaire zou met een wet het collectieve belang wellicht meer kunnen primeren. "Laten we uitgaan van een sectorlogica: Coca-Cola gaat zich voor deze kwestie niet meten met een IT-speler en een bank vergelijkt zich niet met een Unilever. Laten we dus per sector de uitblinkers identificeren en uitzoeken volgens welke criteria zij strijden. Bionade is een 100% biologisch geproduceerde limonade met 100% biologische grondstoffen zonder een gram alcohol ... Zijn hun criteria algemeen toepasbaar in de hele sector? Zo ja, zou het dan niet opportuun zijn om hun goede praktijken als norm op te leggen aan alle frisdrankmerken?", stelt Marc Lemaire voor.

En afval verandert in een nieuw product

Dit thema moet geen vergaarbak worden van zomaar wat CSR, een beetje groene ontwikkeling en ietwat maatschappelijke verantwoordelijkheid. Steeds meer bedrijfsleiders zien in dat het belangrijk is om de duurzame weg te bewandelen, maar de geleverde inspanningen zijn onvoldoende en blijven verspreid. Vandaag moeten we de volgende stap zetten en de aanpak structureren afhankelijk van de kernactiviteit van het bedrijf. Het concept circulaire economie gaat een vaste plaats verwerven, het is geen hype. Marc Lemaire benadrukt: "Inmiddels is iedereen overtuigd van het belang van recycleren. Dat is goed maar we blijven steken in de lineaire economie, het soort economie dat voor al haar behoeften mineralen uit de aarde haalt en ze daarna weggooit. We doen hetzelfde met 'consumptiegoederen'. "

Laten we dus de natuur observeren en ons laten leiden door haar 'wetten', ingegeven door gezond verstand. In de natuur gaat niets verloren. Alles transformeert uiteindelijk. Een levend organisme dat sterft, wordt geregenereerd als voedingsstof om een ander het leven te schenken. De cycli van leven en dood zijn nauw met elkaar verbonden. Enkel de mens heeft de notie van afval gecreëerd.

In tegenstelling tot de lineaire economie creëert de circulaire economie lussen en zorgt ervoor dat industrieel afval wordt gebruikt binnen een andere economische cyclus: zo wordt frituurolie niet langer weggegooid maar voor 90% gebruikt voor de productie van biodiesel.

Het aparte beheer van biologische en technische cycli is een ander basisprincipe van de circulaire economie. Uit een houten stoel worden 'inerte' onderdelen zoals schroeven en bouten gehaald, die van de levende delen worden gescheiden. Het hout kan opnieuw in het biologische circuit worden opgenomen en een nieuwe cyclus doormaken. Doel? Dat het zoveel mogelijk levens heeft. Dat is ook denkbaar voor de bouten. We gaan hun levensduur trachten te verlengen door ze te recupereren en meermaals te gebruiken zodat we er uiteindelijk minder moeten produceren.

Hoe de levens en de gebruiksduur beheren? Door eigenaar te worden van het materiaal en de traceerbaarheid ervan te organiseren, zoals Umicore dat kobalt koopt in de mijnen van Katanga en er verantwoordelijk voor blijft.
Vanuit deze zorg om middelen intelligent te verdelen, levert de functionaliteitseconomie ook haar bijdrage. "Ik ga geen auto meer kopen om mijn gezin en mezelf zo nu en dan te vervoeren, maar ik ga de dienst ervan huren. Verhuurdiensten breiden zich uit naar steeds meer domeinen, maar er is nog weinig onderzoek naar gedaan", voegt Marc Lemaire er nog aan toe.

De rol van een bank? Keuzes maken

De gevolgen voor de bank zijn in eerste instantie indirect aangezien ze alle activiteiten van haar klanten ondersteunt. Hierdoor krijgt ze nog een andere verantwoordelijkheid.

Hoe ziet Marc Lemaire de rol van een bank in de toekomst? "Een financiële instelling kan zaken echt in beweging zetten. Zoals een boom moet een bank rendabel zijn en wil ze niet sterven. Maar als ze zich de verantwoordelijkheid van een boswachter toe-eigent, kan ze de biodiversiteit in de hand werken door het ontstaan van nieuwe soorten te ondersteunen. Heb ik in mijn bos bomen die de bodem verarmen, met een aanzienlijke bodemdegradatie tot gevolg?" Marc Lemaire: "Stel u voor dat ze, als goede beheerder, beslist om een keuze te maken: minder financiering voor bedrijven die net als sparren de bodem verarmen en een gemakkelijker toegang tot geld voor jonge scheuten die willen groeien. Dit zijn de duurzame goudklompjes van morgen. Dat gebeurt niet van de ene dag op de andere, maar op termijn zou haar portefeuille hierdoor optimaal gestructureerd moeten zijn." Met andere woorden, de bank heeft ook de verantwoordelijkheid om te beslissen waar ze haar energie insteekt: in ondernemingen die de duurzame economie doen draaien of 'sparren' die schadelijk zijn voor het ecosysteem ...

Biométhane du Bois d’Arnelle in Henegouwen is de grootste biogasproducent van ons land. Oprichter Jérôme Breton legt uit hoe zijn fabriek werkt, een samenwerkingsverband met lokale boeren.

In Frasnes-lez-Gosselies torenen drie grote grijze koepels en een kegelvormig dak boven de Henegouwse velden uit. Het is een fabriek voor biogas. Door gebrek aan een juridisch en administratief kader duurde het zes jaar voordat Jérôme Breton, bedenker en eigenaar, zijn project kon verwezenlijken. Maar ondertussen draait de productie-eenheid op volle toeren en produceert ze 70.000 megawattuur energie.

“Wij recycleren voedselafval en reststromen uit de landbouw, dierlijke mest, stro, bietenbladeren, schillen, enzovoort. Alles komt van binnen een straal van 15 kilometer rond de fabriek”, legt Breton uit. “We werken samen met zo’n honderd boeren, die hierdoor een extra inkomen krijgen. In de vergisters, betonnen tanks die verwarmd worden tot 40 graden, wordt het materiaal op een natuurlijke wijze door bacteriën afgebroken en ontstaat er biogas dat bestaat uit 45 procent CO² en 55 procent methaan. Dit ‘biomethaan’ winnen we terug door het te filteren en we injecteren het in het aardgasdistributienet. Het residu is een zwarte vloeistof die rijk is aan organisch materiaal en zeer voedzaam is voor gewassen. Die verspreiden we als meststof, waardoor je de CO² langdurig in de bodem kan opslaan.”

Veelzijdig en rendabel

10 tot 15 procent van het methaan wordt gebruikt om het energieverbruik van de fabriek te dekken. Biomethaan is erg veelzijdig en kan gebruikt worden als brandstof, als grondstof voor petrochemische producten, het kan turbines aandrijven en je kan de opgewekte warmte terugwinnen, zoals in een automotor. “Een warmtekrachtkoppelingsmotor die tegelijk elektriciteit en warmte produceert, heeft een totaalrendement van 80 procent. Met ons systeem kan je 99,5 procent van het geproduceerde biogas in het netwerk injecteren”, berekent Breton. “In een distributienetwerk varieert de druk, waardoor de infrastructuur injecties kan opvangen zonder dat je extra investeringen nodig hebt om ze op te slaan.”

Het bedrijf verbouwt ook zelf maïs, bieten en granen om ze te gebruiken voor biogas. “Op 600 hectare landbouwgrond produceren we 30 procent van onze grondstof waardoor we het hele jaar door onze vergisters kunnen bevoorraden.”

Volgens Breton had hij zijn project niet kunnen realiseren zonder de steun van BNP Paribas Fortis. “Het is de enige bank die zulke gespecialiseerde experts in huis heeft. Ook andere partners gebruikten hun analyses. Het vertrouwen kwam van twee kanten en is nog altijd sterk. In mijn model voorzag ik niet in overheidssubsidies, terwijl ik toch tegen correcte prijzen wilde produceren. We zitten nu op 100 euro per megawattuur, terwijl de prijzen in augustus vorig jaar bijna 350 euro bedroegen.”

Succesverhalen van ondernemers

Bij BNP Paribas Fortis zijn we bijzonder fier dat we aan de zijde staan van gepassioneerde en inspirerende ondernemers zoals Jérôme Breton. Want samen bouwen aan het ondernemerschap van morgen, ook dat is Positive Banking.

Veel processen in de chemische industrie zijn vervuilend. Bij Elessent Clean Technologies EMEAI brengen ze daar verandering in, dankzij innovatie die de sector milieuvriendelijker en duurzamer kan maken.

“Onze missie is de ontwikkeling van schonere en koolstofvrije productieprocessen voor onze klanten. Innovatie is de kern van ons bedrijf’, zegt Sara Alvarez, Finance Manager Elessent EMEAI.
“We spreken over schonere alternatieven voor traditionele industriële methoden. Zo helpen we onze klanten om producten te blijven ontwikkelen die essentieel zijn voor ons dagelijks leven, maar met een veel kleinere impact op het milieu, vooral dan verontreinigende stoffen en CO₂-uitstoot.”

De metaal-, kunstmest-, chemische en raffinage-industrie zijn de belangrijkste klanten van het bedrijf dat kant-en-klare oplossingen levert. “De beste manier om onze business te begrijpen is met concrete voorbeelden”, zegt Tjaart Van Der Walt, Director Elessent EMEAI. “We hebben vier kerntechnologieën. De eerste is de vervaardiging van zwavelzuur, dat op grote schaal wordt gebruikt in de industrie, van kunstmestfabrikanten tot pigmentfabrieken. Je verkrijgt het door zwavel te verbranden. We hebben al 90 jaar ervaring met procesontwerpen, energieterugwinning en het ontwerp van installaties. Ondertussen leverden we er al meer dan duizend. Zulke processen zijn de sleutel tot de productie van schonere batterijen.”

Brandstoffen en batterijen

Elessent Clean Technologies beschikt ook over alkyleringstechnologie, een reactie die doorgaans in de organische chemie wordt gebruikt om brandstoffen met een hoog octaangehalte te produceren. Die maken sommige motoren efficiënter. Dit soort verbindingen zijn waardevol voor de petrochemische en raffinage-industrie. “Wij exploiteren ruim 100 alkyleringslocaties over de hele wereld”, zegt Tjaart Van Der Walt. “En 25 hydrotreating sites. Ze vormen een cruciale stap in de raffinage van olie, waarbij sommige elementen worden verwijderd. De vermindering van het zwavel- en stikstofgehalte bijvoorbeeld, wat de stabiliteit verbetert. Onze eigen technologie van mild hydrokraken helpt dan weer om meer waarde uit ruwe olie te halen.”

Naast deze processen, die de kwaliteit en het rendement van koolwaterstoffen optimaliseren, voegt het bedrijf zogenaamde nattewassingtechnologie toe, die doeltreffend is bij de behandeling van dampen.

“We ontwikkelen onze activiteiten op wereldschaal. Om die internationale expansie te ondersteunen, hebben we de blijvende steun nodig van BNP Paribas Fortis. Die voorziet ons van financiële steun en de bank beschikt over een uitgebreide expertise in onze sector”, zegt Sara Alvarez. “Onze samenwerking is bijvoorbeeld cruciaal in Marokko, Tunesië, India en Zuid-Afrika. Hetzelfde geldt voor wisselrisicodekking, essentieel in een volatiele markt. Dankzij dit partnerschap kunnen we onze internationale expansie voortzetten.”

De essentie

• Elessent levert technologie om industriële processen minder vervuilend te maken.
• Bijvoorbeeld de terugwinning van de warmte die vrijkomt bij de verbranding van zwavel om zwavelzuur te verkrijgen. Die kan 94 procent opleveren, in plaats van 70 procent in een traditionele installatie.

Succesverhalen van ondernemers

Bij BNP Paribas Fortis zijn we bijzonder fier dat we aan de zijde staan van gepassioneerde en inspirerende ondernemers. Want samen bouwen aan het ondernemerschap van morgen, ook dat is Positive Banking.

Bron: De Tijd

Duurzaam ondernemen is niet langer een keuze, maar een must. Dat weet ook Sam Strijckmans, CEO van Nitto Belgium. “Ons doel is om klimaatneutraal te zijn tegen 2045, vijf jaar vroeger dan de ambitie van de EU.”

Bij het brede publiek zijn de producten van Nitto niet erg bekend. “Dat is logisch, want wij werken B2B (voor andere bedrijven, red.)”, vertelt Sam Strijckmans, CEO van Nitto voor Europa, het Midden-Oosten en Azië. “Onze producten worden gebruikt als onderdeel van een eindproduct of productieproces, dus niet rechtstreeks door de eindconsument. Daardoor is onze aanwezigheid vaak onzichtbaar. Zo produceert Nitto in Genk bijvoorbeeld industriële kleefbanden, die terechtkomen in wagens en allerlei andere toepassingen.”

Laptops, tablets en smartphones

Van de wereldomzet van de Nitto Group is meer dan 50% gerelateerd aan consumentenelektronica. “Nitto produceert polariserende folies voor platte beeldschermen, laptops, tablets, smartwatches en (plooibare) smartphones. Eigenlijk alles waar een scherm of touchscreen in zit. Zo ongeveer alle grote mobieletelefoonproducenten zijn klant bij ons.” Maar ook voor de auto-industrie, farma, glas, meubilair, metaal en persoonlijke verzorging produceert Nitto materiaal. In totaal meer dan 13.500 producten voor verschillende sectoren.

Platinum Label

Nitto Belgium werd begin 2022 bekroond met het Platinum Label van EcoVadis, een sustainability rating agency. “Daarmee behoren we tot de top van meest duurzame bedrijven ter wereld”, legt Strijckmans uit. “We zetten heel sterk in op de EU Green Deal: die wil Europa CO2-neutraal maken tegen 2050. Maar wij zijn ambitieuzer dan dat. Ons doel is om volledig klimaatneutraal te zijn tegen 2045.”

“Ik ben er rotsvast van overtuigd dat duurzaamheid en ondernemerschap perfect hand in hand kunnen gaan. Er is voldoende energie aanwezig op onze planeet in de vorm van water, zon en wind om in al onze energiebehoeften te voldoen. De uitdaging ligt in het capteren, het opslaan en het distribueren ervan. Technologische innovatie zal daar een antwoord op bieden en Nitto draagt daaraan bij.” 

Verbeterde productieprocessen

Nitto streeft ernaar de eigen productieprocessen zo milieuvriendelijk mogelijk te maken. “We produceren protectiefolies, films, kleefbanden. De lijm hiervoor wordt traditioneel gemaakt van solventen uit aardolie. Het is voor ons de uitdaging om die producten milieuvriendelijker te maken. Als de lijm gedroogd wordt, vervliegen die solventen. Wij vangen dat op en distilleren er nieuwe solventen uit, die we opnieuw inzetten in onze productie. Daardoor kunnen we nu 60% van de gebruikte solventen recupereren. In de toekomst zullen we de solventen uit aardolie vervangen door niet-organisch materiaal, zodat er geen emissies meer zijn. Daar experimenteren we nu volop mee.”

Op dit moment is 100% van de elektriciteit bij Nitto in heel Europa al groen. “Maar we moeten daar verdere stappen in zetten. De uitdaging zit niet in het aankopen van groene elektriciteit, maar in het verminderen van onze energiebehoefte.” Ook reduceert Nitto de ecologische voetafdruk van het eigen personeel, met o.a. een groene car policy en leasefietsen. “Dat ligt binnen de mogelijkheden van élk bedrijf, daar heb je geen grote kapitalen voor nodig”, meent Strijckmans.

Coole koelkast

Een andere grote uitdaging bestaat er voor Nitto in om meer milieuvriendelijke producten te ontwikkelen. “Met de producten die wij in de markt zetten, willen we een duurzame oplossing bieden voor klanten. Bijvoorbeeld: aan de achterkant van koelkasten zit een evaporator, die lijkt op een soort grill. Het is een onderdeel van het koelingselement dat soms bevriest. Dan start er een verwarmingselement om dat te ontdooien, wat veel energie verbruikt. Nitto heeft daarom een coating ontwikkeld die op de evaporator wordt aangebracht zodat hij veel minder snel bevriest. Daardoor wordt het verwarmingselement minder geactiveerd en daalt het verbruik. Dat kan zorgen voor een reductie van 165 gram CO2 per dag of 60 kilogram per jaar voor één koelkast. Dat klinkt misschien niet veel, maar het gaat om 2 miljoen koelkasten per jaar, alleen al in de Europese Unie. Dat betekent een vermindering van 120.000 ton CO2-uitstoot per jaar.”

Duurzaamheid in het DNA 

BNP Paribas Fortis is al decennialang de financiële partner van Nitto. Een logische keuze, vindt Strijckmans: “De bank hanteert dezelfde milieubewuste filosofie, duurzaamheid zit in hun DNA. Zo is hun nieuwe hoofdkantoor bijna volledig energieneutraal. Ze bieden beleggingsproducten aan van ondernemingen die ook sterk inzetten op duurzaamheid. De bank biedt bovendien actief inspiratie aan rond dit onderwerp: ze organiseren seminaries en fora waar over milieubewust leiderschap gesproken wordt. Wij laten ons daar graag door inspireren.”

Succesverhalen van ondernemers

Bij BNP Paribas Fortis zijn we bijzonder fier dat we aan de zijde staan van gepassioneerde en inspirerende ondernemers. Want samen bouwen aan het ondernemerschap van morgen, ook dat is Positive Banking.

Bron: De Morgen

In de strijd voor het klimaat begeleidt Farming for Climate Belgische landbouwers bij hun transitie naar agro-ecologie door financiële steun te zoeken bij Belgische bedrijven, waaronder BNP Paribas Fortis.

“We zijn een groep ouders van tieners die in 2018 deelnamen aan de klimaatmarsen”, vertelt Christophe Adant, informaticus in de financiële sector en vrijwilliger bij Farming for Climate. “We vroegen ons af hoe we zelf actie konden ondernemen tegen de opwarming van de aarde, het verlies aan biodiversiteit en de gevolgen daarvan. We merkten dat de bedrijven waarvoor wij werkten wel aandacht hadden voor maatschappelijk verantwoord ondernemen (MVO), maar bij gebrek aan lokale oplossingen vaak kozen voor boomplantinitiatieven aan de andere kant van de wereld. Terwijl wij het verschil wilden maken in eigen land.” De groep onderzocht verschillende opties en koos ervoor om boerderijen te helpen bij hun transitie naar agro-ecologie, een intelligentere en duurzamere landbouwmethode.

Deel van de oplossing

Door agro-ecologie, een intelligente landbouwmethode, te bevorderen hopen ze impact te creëren. “De landbouw heeft te lijden onder de klimaatcrisis, maar is er ook gedeeltelijk mee verantwoordelijk voor. De sector neemt 20 tot 25% van de broeikasgasemissie voor haar rekening, maar wordt ook uitgedaagd door bodemuitdroging, overstromingen …” zegt Adant. “Er is ook goed nieuws. De landbouwsector maakt deel uit van de oplossing, met agro-ecologie. Die intelligente landbouwmethode draagt zorg voor zowel mens als natuur. Zo kunnen we onder meer bijna 3 ton CO² per hectare per jaar opvangen of vermijden. Bovendien is het goed voor het herstel van de biodiversiteit, het behoud van de bodemkwaliteit, het waterbeheer, de productie van gezond en lokaal voedsel … Daarom willen we boeren ondersteunen die bereid zijn om mee te gaan in die agro-ecologische overgang. Want een belangrijk obstakel is het tijdelijke rendementsverlies tijdens de drie tot vijf transitiejaren. Samen met BNP Paribas Fortis compenseren we het inkomensverlies voor de landbouwers. Na de omschakeling zijn hun opbrengsten gelijk of zelfs hoger en hoeven ze geen dure chemische middelen of grote tractoren meer te gebruiken. Tegen 2030 willen we duizend boerderijen helpen bij hun transitie en daarmee de uitstoot van 300.000 ton CO₂ vermijden.”

Concrete, lokale impact

Farming for Climate nodigt bedrijven uit om overgangsprojecten van Belgische boerderijen financieel te steunen. Adant: “Die steun neemt de vorm aan van gespecialiseerd advies, maar ook van investeringen in materiaal, bomen, zaden … Tot slot brengen we de boeren samen die hetzelfde traject doormaken, om hen te inspireren, samen te laten werken en vooral de angst voor het onbekende en de verandering weg te nemen.” Voor de sponsorende bedrijven is dat een sleutel-op-de-deur-engagement, met een concrete, onmiddellijke en lokale impact.

Door de financiering van een tiental Belgische boerderijen, goed voor 443 hectare, creëert BNP Paribas Fortis synergie tussen landbouwers en ondernemers. Het financieringsmechanisme is gebaseerd op bepaalde bankproducten, waarvan de bank een deeltje van de winst afstaat.”

Succesverhalen van ondernemers

Bij BNP Paribas Fortis zijn we bijzonder fier dat we aan de zijde staan van gepassioneerde en inspirerende ondernemers. Want samen bouwen aan het ondernemerschap van morgen, ook dat is Positive Banking.