Discretie is een belangrijke troef van het Schuldschein. Het product is bovendien snel, flexibel en licht op het vlak van documentatie.

Wat veel Duitse bedrijven al eeuwenlang waarderen in het Schuldschein, is de discretie. Mid-cap- of familiebedrijven hebben niet altijd graag dat er in de media grote koppen verschijnen over hun financiële transacties. Een Schuldschein is een kredietovereenkomst die rechtstreeks tussen een kredietnemer en een investeerder wordt afgesloten. Wil het bedrijf er een publicitair slaatje uit slaan, dan mag dat. Maar op eenvoudig verzoek kan de deal ook heel discreet afgehandeld worden.

Naast de privacy heeft het Schuldschein nog andere troeven:

• Het is een efficiënte manier voor bedrijven om hun investeringsbasis te diversifiëren, weg van de traditionele partnerbank.
• Het Schuldschein laat toe om de kapitaalmarkt aan te spreken zonder zware processen en voorwaarden op het vlak van rating. De investeerders maken zelf hun analyse.
• De documentatie verbonden aan een Schuldschein-overeenkomst is minder dwingend dan de documentatie van een obligatielening. Ze kan dan ook eenvoudig en summier zijn. Vijftien pagina’s is geen uitzondering, zeker voor een Schuldschein met een laag risicoprofiel (bijvoorbeeld van een emittent uit de publieke sector).
• Een Schuldschein is ook flexibel: het kan op maat gemaakt worden van eenvoudige leningen, maar ook van complex gestructureerde deals. Het Schuldschein kan zich aanpassen aan de bestaande financieringsinstrumenten die de onderneming al heeft en de zekerheden en de covenants overnemen.
• De transactie kan snel geregeld worden.
• Er wordt geen minimumvolume verwacht. Op de aandelenmarkt loopt dat al snel op tot 500 miljoen EUR. Bij het Schuldschein gaat het in de richting van 100 à 150 miljoen EUR, al zijn 50 of 300 miljoen EUR evengoed mogelijk.
• Het Schuldschein is ook flexibeler dan de aandelenmarkt. Zo kan het bedrag eventueel verdeeld worden over verschillende looptijden en valuta. De looptijden kunnen bijvoorbeeld in parallel op 3, 5, 7 en 10 jaar geplaatst worden. Die schijven moeten dan om de twee jaar geherfinancierd worden, waardoor men minder afhankelijk is van de marktomstandigheden op het moment. Dat biedt een antwoord op de problematiek van de bullet-aflossing, die in de aandelenmarkt wel speelt.

Looptijden lopen op

De laatste jaren lopen de looptijden voor Schuldschein op. In 2012 waren looptijden van minder dan 3 jaar goed voor 17% van de markt en looptijden van meer dan 7 jaar voor 19%. In 2015 was dat respectievelijk 8% en 34%. Het gemiddelde is tegenwoordig 6,6 jaar.

(Bron: Thomson Reuters LPC)

De investeerders

Schuldschein-investeerders zijn vaak verzekeringsmaatschappijen, pensioenfondsen en kredietinstellingen, in het bijzonder spaarbanken en coöperatieve banken. Wat trekt hen aan in het Schuldschein?

• Het product biedt spreads en looptijden die in de markt van de gesyndiceerde leningen niet voorhanden zijn.
• Door de lagere bedragen krijgen meer investeerders toegang tot de markt.
• Investeerders krijgen ook toegang tot organisaties en bedrijven die niet actief zijn in de obligatiemarkt.
• Door de flexibiliteit van het Schuldschein is er voor elke investeerder wat wils. Institutionele investeerders verkiezen bijvoorbeeld vaak vaste coupons met een langere looptijd, terwijl commerciële banken de voorkeur geven aan middellange looptijden en een veranderlijke rentecoupon.

De rol van de bank

Vaak wordt een bank door de emittent aangeduid om de betalingen van de lening te regelen. De rol van de bank in het verhaal is die van ‘arranger’, legt Raoul Heßling, Schuldschein-expert van BNP Paribas, uit:

“De bank adviseert de klant over de structuur van het Schuldschein, de looptijden, de interesttypes en de inhoud van de documentatie. Samen met het bedrijf bereiden we ook een profiel van de emittent en een presentatie voor potentiële investeerders voor. We gebruiken natuurlijk ook ons netwerk om die investeerders te benaderen.”

Duitsland en Oostenrijk waren in 2015 samen goed voor 85% van de Schuldscheinmarkt. Maar ook in andere Europese landen, inclusief België, groeit de belangstelling.

Schuldschein: het woord klinkt door en door Duits. Bij onze oosterburen bestaat het product inderdaad al decennia, en er zijn zelfs voorlopers die al een paar eeuwen geleden hun deugdelijkheid bewezen. Vroeger kwamen de uitgevers vooral uit de overheid, op alle niveaus. De federale staat, de Bundesländer en de gemeenten financierden er investeringen mee, kredietinstellingen gebruikten Schuldschein onder andere bij herfinancieringsprogramma’s.

Recent gebruiken ook steeds meer bedrijven Schuldscheine om geld op te halen. Traditioneel gaat het om Duitse mid-capbedrijven die niet op de beurs genoteerd zijn. De laatste jaren hebben ook grotere, beursgenoteerde ondernemingen de weg naar de Schuldschein-markt gevonden.

Wat is nu een Schuldschein? Het is een kredietovereenkomst, rechtstreeks afgesloten tussen een schuldemittent en een investeerder, waarbij een bank de operatie structureert. De emittent geeft verhandelbare effecten uit die de terugbetalingsvordering vertegenwoordigen, in ruil voor het lenen van een geldbedrag door een belegger, op middellange of lange termijn.

Wat zijn de belangrijkste verschillen met andere vormen van marktfinanciering?

1. Schuldschein vs. klassiek investeringskrediet In vergelijking met een klassiek investeringskrediet zijn de schuldvorderingen van een Schuldschein-overeenkomst meer liquide. Ze kunnen net als financiële effecten onder verschillende beleggers circuleren.
2. Schuldschein vs. gesyndiceerd krediet In vergelijking met een gesyndiceerd krediet zijn de schuldeisers niet met elkaar verbonden. Voor beslissingen is dus geen meerderheid vereist.
3. Schuldschein vs. obligatie-uitgifte In vergelijking met een obligatie-uitgifte wordt het effect niet dagelijks geherwaardeerd, dus ook de boekhouding is anders.

Corporate Schuldschein-volume per land

(Bron: Thomson Reuters LPC)

Tot voor een aantal jaren bestond het Schuldschein niet buiten de Duitstalige landen. Ook vandaag domineren Duitse en Oostenrijkse bedrijven nog de markt. In 2014 namen Duitse bedrijven 69% van het volume voor hun rekening, in 2015 groeide dat aan tot 75%. Schuldscheine uitgegeven door Duitse bedrijven waren goed voor 8,3 miljard EUR in 2014 en voor 15,2 miljard EUR in 2015. Wat het afgelopen jaar betreft, wordt het plaatje wel wat vertekend door enkele zeer grote transacties, vindt Raoul Heßling, Schuldschein-expert van BNP Paribas:  

“2015 was een uitzonderlijk jaar met drie zeer grote Duitse Schuldschein-transacties. Die waren samen goed voor meer dan een vijfde van het totale uitgegeven volume. Maar het is best mogelijk dat het aandeel van andere Europese landen in de komende jaren meer stijgt dan dat van Duitsland. In Frankrijk is het systeem bijvoorbeeld al goed ingeburgerd: dat land was in 2014 en 2015 goed voor respectievelijk 8% en 7% van de markt. Nederland steeg in die periode van 1% naar 2%, België van 0% naar 1%. De algemene trend is duidelijk: internationalisatie. Schuldschein blijft wel een typisch Europees verhaal. Ik zie het uitgroeien tot de Europese tegenhanger van private placement in de Verenigde Staten.”

2015 was met 20,2 miljard EUR een recordjaar voor corporate Schuldschein - een stijging met 67% in vergelijking met 2014. En 2016 kan nog beter worden. Vanwaar dat succes?

De markt voor ‘Schuldscheindarlehen’ (Schuldschein-leningen) aan private ondernemingen is de laatste jaren flink gegroeid. In het zog van de financiële crisis is die groei behoorlijk turbulent verlopen, met een paar opvallende pieken. 2008 was zo’n piekjaar, met net geen verdubbeling van het volume in vergelijking met 2007. Het record van 2008 sneuvelde vorig jaar, met een volume van 20,2 miljard EUR. Ook 2016 schoot opnieuw snel uit de startblokken. Raoul Heßling, Schuldschein-expert van BNP Paribas:

“We verwachten in het eerste kwartaal een volume van meer dan 5 miljard EUR, met een mooie mix van grote en kleine ondernemingen, zowel in Duitsland als daarbuiten. Als de trend aanhoudt, wordt 2016 nog beter dan 2015.”

Annual Corporate Schuldschein Volume and Deal Flow

(Bron: Thomson Reuters LPC)

De belangrijkste reden voor die recordjaren? Dat is vooral de volatiliteit van de obligatiemarkt. 2008 was op dat vlak een moeilijk jaar, met veel economische nervositeit en het faillissement van Lehman Brothers. Raoul Heßling:

“De Schuldschein-markt is zeer stabiel en heeft weinig last van dat soort van volatiliteit. Het systeem wordt normaal gebruikt door niet op de beurs genoteerde mid-capbedrijven. Door de moeilijke omstandigheden in 2008, waarbij de obligatiemarkt een tijdlang zo goed als stil lag, merkten sommige bedrijven dat Schuldschein een goed alternatief kon zijn. Dan denk ik aan namen als BMW, Daimler, Siemens en Deutsche Telekom. Daardoor schoot het volume in 2008 omhoog naar ongeveer 19 miljard EUR.”

In 2009 was het allerergste leed geleden. De obligatiemarkt trok weer aan en Schuldschein keerde naar zijn normale volume en gebruikers terug. Van 2010 tot en met 2014 schommelde het volume rond de gebruikelijke 10 miljard EUR en maakten vooral mid-capbedrijven er gebruik van. En toen kwam de piek van 2015. Raoul Heßling:

“Met meer dan 20 miljard EUR was dat een nieuw recordjaar. Ik zie verschillende redenen. Om te beginnen raakt het Schuldschein steeds beter bekend als financieringstool, zowel bij emittenten als bij investeerders. Ten tweede is er het afgelopen jaar veel merger & acquisition-activiteit geweest. Nogal wat bedrijven vonden in Schuldscheine een vlotte manier om daarvoor geld op te halen. Ten derde kregen we in de tweede helft van het jaar opnieuw te maken met een volatiele obligatiemarkt, waardoor beursgenoteerde bedrijven zich opnieuw op de Schuldscheinmarkt begaven. ZF Friedrichshafen, een wereldspeler in de automobielsector, was bijvoorbeeld goed voor een recorddeal van 2,2 miljard EUR, Daimler en Mann+Hummel waren elk goed voor 1,1 miljard EUR.”

2016 lijkt op weg om 2015 te evenaren of te overtreffen. Wordt dit het nieuwe normaal voor het Schuldschein? Raoul Heßling blijft voorzichtig: “Ik durf geen voorspellingen te doen.”

Grootste deals van 2015

(Bron: Thomson Reuters LPC)

Hoe houdt u uw werkkapitaal gezond en bouwt u de nodige financiële flexibiliteit in? Factoring helpt op een snelle, correcte en aangepaste manier uw behoefte aan liquide middelen te financieren.

Het veiligstellen van liquiditeit is essentieel om uw behoefte aan werkkapitaal te financieren en uw bedrijf op elk moment vlot te doen draaien. En dat is precies wat factoring biedt. Het is een structurele oplossing om werkkapitaal te optimaliseren. In onderstaande video krijgt u in nog geen half uur tijd een helder beeld van wat factoring te bieden heeft.

Factoring biedt structurele maatoplossing

In ruil voor de overdracht van uw facturen aan een externe factormaatschappij, kunt u rekenen op een snelle en flexibele financiering, wordt de inning van uw facturen opgevolgd en beschermt u zich tegen een eventueel faillissement van uw klanten. Elke factoroplossing wordt op maat uitgewerkt zodat ze naadloos aansluit bij de behoeften van uw bedrijf. Ook voor bedrijven die internationaal actief zijn. In België besteedt vandaag 1 op 6 bedrijven facturen uit aan een externe factormaatschappij en eenzelfde tendens tekent zich af in andere Europese landen.

Hoe werkt factoring precies? Op welke manier maakt het u het leven gemakkelijker? En hoe gebeurt de prijszetting? In bovenstaande video geven Raf Spinoy, Area Manager Vlaams-Brabant & Limburg, en Jeffrey Lemmens, Head of Sales North, BNP Paribas Fortis Factor, u de antwoorden en delen twee klanten hun ervaring.

Weinig Belgische bedrijven groeien zo explosief als Odoo, een van de wereldleiders in beheersoftware voor kmo’s. "We hebben een sterke bank nodig", meent CEP Fabien Pinckaers. "We rekenen op BNP Paribas Fortis om onze ontwikkeling te begeleiden." Een video-interview.

In amper een vijftiental jaar heeft Odoo, een jong bedrijf uit het Waals-Brabantse Ramilies, erin gesaagd zich een plaats aan de top veroverd in zijn sector. Het heeft vestigingen in verschillende continenten en telt intussen wereldwijd meer dan 1.000 werknemers. Odoo werkt met een opensourcemodel en pakt echt alles anders aan dan anderen, ook zijn bankzaken.

BNP Paribas Fortis speelde onlangs in op twee essentiële behoeften die samenhangen met de groei van Odoo: een aanpassing van de aandeelhoudersstructuur en belangrijke vastgoedinvesteringen in Brabantse boerderijen – een van de handelsmerken van Odoo: het concentreert er een groot deel van zijn activiteiten in – en in een grote uitbreiding in Louvain-la-Neuve.

Disruptie

"Odoo is een van die disruptieve bedrijven, een dat op elk niveau alle conventies overboord gooit. Het verplicht ons om na te denken over ons bankiersvak", vertelt relatiebeheerder Jean-François Pierreux. "Het is een positief bedrijf, dat vooruitgaat, de dingen groot ziet, mensen aanwerft. En het zet zijn indrukwekkende groei voort, ondanks de coronacrisis. Het is onze taak als bankier om op een innoverende manier in hun financiële behoeften te voorzien, hun een echte meerwaarde te bieden."