Een oproep om de helse cirkel van oneindige groei te doorbreken en het wangebruik van grondstoffen te stoppen.

Vandaag telt de middenklasse wereldwijd twee miljard mensen en verbruiken we jaarlijks al bijna dubbel zoveel grondstoffen als onze planeet kan produceren. Als we in dat tempo blijven consumeren, dreigt een totale catastrofe als er tegen 2020 nog eens drie miljard middenklassers bijkomen. Onze biosfeer is niet opgewassen tegen zo’n sterke toename op zo’n korte termijn. Volgens Matthieu Leroy, tot voor kort Sustainability Manager bij IKEA, zitten we dan niet alleen aan het plafond voor ons olieverbruik, maar ook aan dat van suiker, rood vlees, verbruiksgoederen en... meubelen! Niet alleen onze uitstoot van kooldioxide neemt exponentieel toe, maar ook die van giftige stoffen die onze water- en luchtkwaliteit bedreigen en onze biosfeer verzieken. En terwijl grondstoffen steeds schaarser worden, recycleren we toch maar 7 procent van ons afval om het opnieuw in de economie in te brengen.

Waarom? We houden vast aan een lineair economisch systeem dat gebaseerd is op oneindige groei ten koste van de natuurlijke rijkdommen van onze aarde. Bijgevolg riskeren we erg binnenkort te kampen te krijgen met grote grondstoffentekorten. De prijzen zullen ook sterk gaan schommelen en stijgen.

We moeten dus zo snel mogelijk afstappen van het principe 'ontginnen, fabriceren, weggooien'. Als we onze CO2-uitstoot en ons grondstoffengebruik de komende drie tot vijf jaar niet drastisch gaan aanpakken, verliezen we elke grip op de klimaatverandering en staan we voor een massale uitsterving van dier- en plantensoorten. Om vaart te zetten achter de overstap naar een nieuwe economie wordt een nieuwe Europese wet besproken. Die zal bedrijven verplichten eigenaar te blijven van de materialen die ze gebruiken voor de fabricage van hun producten en niet alleen de dienst in verband met het gebruik ervan te verkopen. Onze pragmatische Nederlandse buren hebben de stap al gezet: in 2030 moet de helft van de aankopen van openbare diensten circulair zijn. 

Hoog tijd voor een andere aanpak

Innovatie transformeert onze oude manieren van denken: 'light as a service', bijvoorbeeld,  waarbij u verlichting in plaats van lampen koopt, of huurcontracten voor banden, of kopieermachines die eenvoudig demonteerbaar zijn en alleen nog kunnen worden geleased, enz. De eerste ervaringen met circulariteit tonen ons dat met het concept op middellange termijn meer winst te rapen valt dan met de pure verkoop. Vandaag blijven de milieustrategieën van de meeste bedrijven echter beperkt tot een marginale inperking van hun negatieve impact.

"Dat moet veranderen. We kunnen de welvaart niet blijven verhogen en blijven groeien als we niet minder en vooral beter gaan consumeren", vertelt Matthieu Leroy. Hoewel zijn vorige werkgever IKEA sterk inzet op recyclage, wilde hij zijn passie voor circulaire economie sterker uitleven en richtte hij STRATA op.

Zijn bedrijf richt zich eerder op de verhuur dan op de verkoop van meubelen, en dat voor het nichesegment van eigenaars van studenten- of expatwoningen. "Wanneer een tafel niet langer nodig of hip is, wordt ze meestal in haar geheel weggegooid. Dat zien we ook bij kindermeubelen, die al na twee jaar niet meer nodig zijn", licht Matthieu Leroy toe, om aan te tonen dat het anders moet. We moeten onze manier om waarde te creëren fundamenteel herzien. We mogen klanten niet langer zien als consumenten van een product maar als gebruikers van een dienst.

Frentlife is een ander Belgisch bedrijf dat zich specialiseert in de verhuur van meubelen. Aan het eind van hun levenscyclus worden ze vervangen en soms aan liefdadigheidsinstellingen geschonken.

Ook de luchthaven van Schiphol in Amsterdam heeft al enkele jaren een contract lopen waarbij het zijn verlichting huurt 'as a service'. De leverancier blijft eigenaar van de lampen en zorgt voor de plaatsing en vervanging, zodat de luchthaven altijd voldoende verlicht is. Met die aanpak bespaart de luchthaven geld en kan leverancier Philips zijn marge aanzienlijk vergroten, terwijl het een langetermijnrelatie met de klant opbouwt en zijn milieu-impact sterk verkleint. Een win-winsituatie!

Circulair is de boodschap

Een kringloopeconomie steunt op reparatie of revisie, waardoor het begrip 'einde van de levenscyclus' wordt vervangen door de ambitie om goederen zo lang mogelijk te hergebruiken, te repareren of recycleren. Die economische visie is mogelijk in verschillende domeinen en er zijn al bedrijven die dat begrepen hebben. Ze gebruiken bijvoorbeeld niet-giftige biologische elementen die geen afval produceren en zonder schade weer worden opgenomen door de biosfeer (zoals biomassa of hout). Technische onderdelen kunnen dan weer gere-integreerd worden in nieuwe productieprocessen.

We moeten ook toekomstbestendige producten uitdenken en ontwerpen, om de levensduur te verlengen van alles wat we produceren. De functionele economie, die met behulp van technologie en 'market places' de vraag en het aanbod op elkaar afstemt, is een andere visie die de band tussen financiële bedrijfsgroei en het grondstoffengebruik wil verbreken. De eigenaars van platformen als Uber en Airbnb bezitten in feite geen eigen middelen en maken gebruik van die van hun leden. Door hun kapitalistische insteek raken ze echter niet helemaal uit de lineaire wereld en blijft hun sociale impact groot.

Andere pioniers richten zich voor hun grondstoffen op het afval van andere bedrijven of bedrijfsonderdelen. Zo worden bij IKEA zowat 9.500 producten gemaakt van karton- en plasticafval van zijn eigen winkels. Voor andere voorbeelden en de vijf bedrijfsmodellen van de kringloopeconomie kunnen we het artikel 'Op weg naar een circulaire economie'  warm aanbevelen.
Daarnaast raadt Matthieu Leroy ons aan verschillende actieterreinen te gaan verkennen.

Afgelopen met waarde opeisen

Deze benadering is ongetwijfeld de meest disruptieve en wordt nog niet vaak toegepast: bedrijven gaan samenwerken om gezamenlijk sneller waarde te creëren dan ze elk apart zouden doen. Solar Impulse is een van de pioniers in de zoektocht naar gemeenschappelijke waarde en de boost die ze aan de transitie kan geven. De pooling van ontwikkelingen bevordert een sneller leerproces van de ingenieurs van de verschillende deelnemers. Het samenwerkingsverband verenigt diverse spelers (Solvay, de Ecole Polytechnique van Lausanne, Google, enz.) rond de bouw van een vliegtuig op zonne-energie en deelt later de winsten. Die kunnen materieel of immaterieel zijn. Waarde is soms ook ontastbaar, zoals de media-aandacht die de projectpartners krijgen. Ze is daarom zeker niet minder waardevol.

100 procent verantwoorde modellen

Voor Matthieu Leroy is een echte transformatie alleen mogelijk met innoverende modellen, met een volledige mapping van de positieve en negatieve impact van de activiteit om rekening te houden met alle ‘externaliteiten’.

"Traditionele bedrijfsmodellen hebben vaak weinig of geen aandacht voor deze externaliteiten – bijvoorbeeld de productie van grote hoeveelheden afval of de CO2-impact door de ontginning, productie, het gebruik en de vervroegde beperking van de levensduur van producten. Het zou volstaan er rekening mee te houden in het businessplan. Dat is niet zo ingewikkeld, maar wel essentieel", legt Matthieu Leroy uit. Omdat hij eigenaar van zijn meubelen blijft, heeft hij er alle belang bij ze zo te ontwerpen dat ze zo lang mogelijk meegaan, dat ze eenvoudig en snel te monteren en demonteren zijn, en modulair zijn.

Dat is de enige manier om kosten te besparen in een circulair systeem. De fabrikant optimaliseert immers zijn model: hij zorgt ook voor een gelijkmatig bedrijfsresultaat dankzij regelmatige inkomsten tijdens de volledige levensduur van zijn producten, die aanzienlijk langer wordt. Huren is goedkoper voor de gebruiker omdat het artikel in het circuit wordt gere-integreerd. Daardoor worden energie, materialen en werkuren bespaard, wat een positieve weerslag heeft op de sociale en ecologische externaliteiten. 

Bovendien maakt hij zich onafhankelijker van grondstoffen en hun prijzen. "Door een meubel bijvoorbeeld te verhuren aan tien klanten in plaats van het aan slechts één klant te verkopen, kunt u uw groei gemakkelijker verdubbelen terwijl u minder nood hebt aan grondstoffen. Zo schroeft u uw negatieve impact sterk terug. Dat is erg rendabel op korte termijn, vertelt de CEO van Philips, en ik geloof hem op zijn woord!", besluit hij.

Is technologie een troef voor de overstap naar nieuwe mobiliteit voor bedrijven? Dit vindt Philippe Kahn, Mobility Solutions Expert.

Onze samenleving ondergaat een duurzame transitie. Om daaraan bij te dragen moeten bedrijven hun mobiliteit heroverwegen. Sinds 1 juli 2023 voelen we de eerste gevolgen van het uitdoven van de fiscale aftrekbaarheid van bedrijfsvoertuigen met een verbrandingsmotor tegen 2026. Tegelijk maakt het federale mobiliteitsbudget deze (r)evolutie een pak concreter en werkbaarder. Eén ding is zeker: technologische tools, vooral applicaties, spelen een sleutelrol. Philippe Kahn, Mobility Solutions Expert bij Arval BNP Paribas Group, legt uit waarom.

1 juli 2023: een sleutelmoment

"In de weken na het scharniermoment van 1 juli 2023 zagen we de behoeften van onze professionele klanten al veranderen", legt Philippe Kahn uit. "Sommige bedrijven hadden al concrete stappen gezet naar een duurzame transitie. Maar in heel wat bedrijven rijzen nu pas veel concrete vragen en bezorgdheden van medewerkers die beantwoord moeten worden. Hoe kan ik een elektrische auto gebruiken als ik in de stad woon en er geen oplaadpunten beschikbaar zijn? Heb ik zin om elke twee dagen op zoek te gaan naar een betrouwbare plek om op te laden? En ben ik bereid om mijn mobiliteit fundamenteel te herzien? Voor werkgevers is het een prioriteit om op al die vragen een bevredigend antwoord te geven.”

Naast het beheer van een elektrische bedrijfswagen van a tot z, inclusief opladen, beginnen almaar meer ondernemingen hun globale mobiliteitsbeleid te herzien. Ze analyseren alle bestaande alternatieven, met name de multimodale. “En dat is uitstekend nieuws”, gaat Philippe Kahn verder. “Want het is een verplichte passage voor hun toekomst. Ik denk dat de vraag naar zo’n oplossingen steeds groter zal worden. Om daar vlot op in te spelen, zijn technologie en vooral apps een belangrijke troef."

Anticiperen om beter te dienen

Ondernemingen beginnen er meer en meer over na te denken, maar voor Arval BNP Paribas Fortis en Philippe Kahn is het al jaren een prioriteit. "We anticiperen al meer dan vijf jaar op de veranderingen die aan de gang zijn, met als doel een veel bredere mobiliteitsvisie en expertise te hebben dan alleen leasing. Vandaag hebben we trouwens een volledige afdeling die zich daar uitsluitend mee bezighoudt. Dankzij die expertise kunnen we tegemoetkomen aan en zelfs vooruitlopen op de behoeften van bedrijven. Die zitten vaak met vragen en voelen zich soms wat verloren in deze mobiliteitsrevolutie."

Een vereenvoudigde en vlottere ervaring dankzij technologie

Maar waarom en hoe speelt technologie een belangrijke rol in deze transitie naar een duurzamere mobiliteit van bedrijven? "Het maakt de ervaring van deze nieuwe mobiliteit eenvoudiger en gebruiksvriendelijker. De laatste marktontwikkelingen liggen in die lijn", antwoordt Philippe Kahn. "Dat geldt ook voor de nieuwe mobiliteitsapps die we onze zakelijke klanten voortaan aanbieden. Voor werkgevers vergemakkelijken ze het beheer van het mobiliteitsbudget dat de federale overheid invoerde. Dit budget met zijn drie pijlers is cruciaal om de mobiliteit te herdenken. Maar tegelijk hoort daar een zekere reglementaire complexiteit bij. Net om daarop in te spelen zijn we vijf jaar geleden al begonnen met de ontwikkeling van een hele reeks technologische tools die het beheer van het mobiliteitsbudget vergemakkelijken. Bijvoorbeeld om onze klanten in staat te stellen heel eenvoudig de gecombineerde keuze voor een elektrische wagen en een fiets te beheren binnen dat budget. Vanuit die innovatielogica, die gericht is op een aangename gebruikerservaring, integreren onze apps heel concreet alle facetten van de nieuwe professionele mobiliteit, toegankelijk via een smartphone. Gebruik van openbaar vervoer, deelmobiliteit, taxi's en zelfs parking, ook al behoort dat niet tot het mobiliteitsbudget: alles is op één plaats terug te vinden.”

Dit vergemakkelijkt ook het beheer van transacties. “Mobiliteitsaankopen voor een klein bedrag, zoals een busticket, worden onmiddellijk verrekend en gevalideerd. Er is geen manuele controle meer nodig. Volgens die logica moet er niets voorgeschoten of terugbetaald worden ... en hoeven dus ook geen tickets en andere aankoopbewijzen bewaard of beheerd te worden. Kortom: onze apps vereenvoudigen het mobiliteitsbudget door alle componenten op een gebruiksvriendelijke manier aan te reiken: auto, fiets, scooter, multimodaliteit, openbaar vervoer, gedeelde mobiliteit ..."

Technologie als strategische accelerator

Het innovatietraject dat Arval België uitstippelt, illustreert perfect waarom technologie een belangrijke accelerator is om nieuwe mobiliteitsstrategieën te implementeren. En uiteraard zal wat vandaag bestaat snel evolueren naar een steeds rijkere gebruikerservaring. Philippe Kahn: "Er bestaan al heel wat innoverende tools. Maar we moeten rekening houden met de Belgische complexiteit. Een van de uitdagingen is om alle betrokken actoren onder dezelfde koepel samen te brengen en het resultaat van die samenwerking in eenzelfde 'magische' app te gieten. Wat vandaag in België bestaat, heeft nog vaak een lokale draagwijdte. Zo’n beperking bestaat bijvoorbeeld niet in Nederland dankzij de OV-kaart. Ook de stedenbouwkundige realiteit van ons land is een uitdaging. Want de invoering van mobiliteitshubs buiten de grote stedelijke centra waar alle verplaatsingsmiddelen toegankelijk zijn, is niet zo gemakkelijk."

Eén ding staat vast: de transitie naar een nieuwe bedrijfsmobiliteit staat op de rails. En de nieuwe Arval Mobility App is een waardevolle tool voor onze bedrijven. "Technologische innovatie maakt het mogelijk om de reglementaire complexiteit voor werkgevers te verminderen en multimodaliteit concreet en gebruiksvriendelijk te maken voor hun werknemers", besluit Philippe Kahn.

Arval Belgium nv, Ikaroslaan 99, 1930 Zaventem – RPR Brussel – BTW BE 0436.781.102, nevenverzekeringstussenpersoon geregistreerd bij de FSMA onder het nummer 047238 A. Onder voorbehoud van aanvaarding van uw aanvraag.

Arval Belgium N.V. is een dochtermaatschappij van BNP Paribas Fortis N.V.

Eind mei brachten BNP Paribas Fortis en de Universiteit Antwerpen een groep experts samen om de vele uitdagingen rond de decarbonisatie van de maritieme transportsector te bespreken. Wat moet je onthouden?

De leerstoel BNP Paribas Fortis Transport, Logistiek en Havens werd twaalf jaar geleden opgericht en is verbonden aan de Universiteit Antwerpen. Hij voert uitgebreid onderzoek naar concrete en innoverende manieren om een steeds veerkrachtiger – en duurzamer – maritiem ecosysteem te creëren.

Na het succes van de eerste twee grote evenementen in 2017 en 2019 besliste de leerstoel om dit jaar opnieuw een samenkomst te organiseren. Zo kwamen op 25 mei 2023 een reeks specialisten en actoren uit de haven- en maritieme sector samen in de gebouwen van BNP Paribas Fortis in Antwerpen. Daar bespraken ze de impact van decarbonisatie op het maritieme ecosysteem.

Dit zijn hun voornaamste conclusies ...

1 – We moeten een versnelling hoger schakelen

Maritiem transport is momenteel de meest koolstofzuinige vorm van commercieel vervoer, op basis van de CO₂-uitstoot per ton en per kilometer. Maar het kan beter.

Tot dusver gaven de spelers in de sector de voorkeur aan snelle winsten. Bijvoorbeeld door de schroeven van schepen te wijzigen en hun snelheid aan te passen. Maar op 25 mei kwamen de experts overeen dat het nu tijd is om te experimenteren met nieuwe brandstoffen en technologieën en te evolueren naar (bijna) emissievrije brandstoffen. Het tempo van de verandering versnelt, maar er is nog geen mirakeloplossing. De kosten (en risico's) zijn enorm.

2 – Eén en slechts één internationale regelgeving graag!

Het reglementaire kader is complex en evolueert voortdurend.

Tegen 2030 verbindt de International Maritime Organization (IMO), die afhankelijk is van de VN, zich ertoe de koolstofproductie van alle schepen met 40% te verminderen ten opzichte van 2008. En met 70% tegen 2050.

De Europese Unie verbindt zich ertoe om de uitstoot van broeikasgassen in het maritiem vervoer tegen 2030 met minstens 55% te verminderen, in vergelijking met 1990. Tegen 2024 zal een emissiehandelssysteem (ETS) van toepassing zijn op alle schepen van meer dan 5.000 bruto ton van en naar de havens van de EU.

Kortom: de dingen bewegen in de goede richting. Maar volgens de spelers in de sector zijn er heel wat regionale en supraregionale programma's die parallel blijven lopen. En dat brengt een administratieve en financiële overlast met zich mee.

Op 25 mei bereikten alle stakeholders een akkoord over twee punten: ten eerste is een uniek internationaal beleid noodzakelijk, aangezien het om een wereldwijde sector gaat. En ten tweede moeten spelers die de regels niet naleven, worden bestraft.

3 – De transitie naar koolstofneutraliteit 

De investering die nodig is voor de bouw van nieuwe, groenere schepen wordt geschat op 5.000 miljard dollar tegen 2050. De kosten voor de modernisering van de bestaande vloot zijn nog niet bekend, maar zullen niet min zijn ... Bovendien zal de investering om de haveninfrastructuur te vernieuwen gigantisch zijn.

4 – Grote onzekerheid over de beste brandstof en/of technologie

Wat wordt de brandstof of technologie van de toekomst? De meningen lopen uiteen.

Veel brandstofsoorten met een lage uitstoot zullen waarschijnlijk enige tijd naast elkaar blijven bestaan. Elektriciteit zal alleen worden gebruikt op kustschepen, veerboten en bepaalde trailers. Grote schepen zullen vloeibaar aardgas (LNG) of vloeibaar petroleumgas (LPG) gebruiken, of methanol, ammoniak en misschien zelfs biobrandstoffen.

Het transport over lange afstanden zal in eerste instantie afhangen van de zware brandstof, eventueel met koolstofafvang en -opslag. Waterstof heeft potentieel, maar de dichtheid, opslag en manipulatie ervan roepen vragen op. Ook wind, zonne-energie en kernenergie blijven niet achter.

Maar het echte probleem vandaag is dat als het aantal schepen dat met schonere brandstoffen kan werken, effectief toeneemt, die brandstoffen nog niet voldoende internationaal beschikbaar zijn. Het aanbod ligt met andere woorden beduidend lager dan de vraag.

5 – Banken spelen een sleutelrol

Banken spelen een sleutelrol in de financiering van de energietransitie. In 2019 hebben elf financiële instellingen – voornamelijk Europese instellingen, waaronder de groep BNP Paribas – de Poseidon-principes ingevoerd, die de overgang naar koolstofarme shipping ondersteunen. Dankzij dat wereldwijde kader kan de koolstofintensiteit van bankleningen voor de maritieme sector worden gemeten en is die voor iedereen bekend. Vandaag zijn er 24 ondertekenaars, waaronder Japanse financiële instellingen. En dat is goed nieuws.

Graag meer info?

De presentaties, video's en foto's van het evenement van 25 mei 2023 zijn beschikbaar op deze pagina.

Uit een mobiliteitsenquête in opdracht van BNP Paribas Fortis blijkt dat deze vraag de komende jaren een belangrijke uitdaging zal blijven. De bank is vastbesloten om haar rol op te nemen.

Uit een onderzoek over mobiliteit uitgevoerd in november 2022 bij 2000 mensen, representatief voor de Belgische bevolking, blijkt dat de overstap naar elektrisch rijden hapert. Bijna 80% rijdt vandaag nog op diesel of benzine en meer dan een derde daarvan is niet van plan zijn of haar wagen op korte termijn in te ruilen voor een milieuvriendelijker exemplaar. Toch wil bijna 50% tegen 2029 elektrisch rijden. Maar dan moeten er wel wat hindernissen weggewerkt worden. Ook de bank moet volgens twee derde van de respondenten een proactieve rol opnemen bij de transitie naar een duurzame mobiliteit.

• Nog maar 10% van de wagens in het straatbeeld is vandaag elektrisch, hybride of rijdt op waterstof. De gebruikers ervan zijn wel zeer tevreden. Openbare laadpalen zijn een knelpunt. De meeste gebruikers hebben een eigen laadpaal. Het klimaat blijft het belangrijkste argument om over te stappen.
• Veranderen van mobiliteitsgewoontes is niet zo eenvoudig. De switch naar elektrificatie verloopt traag en er zijn meer incentives nodig zoals fiscale maatregelen, maar vooral een verplichting van de overheid. De prijzen moeten ook omlaag, net als de praktische nadelen van rij- en oplaadtijden.
• Als gevolg daarvan is ook het enthousiasme over nieuwe mobiliteitsinitiatieven eerder gematigd. Al heeft een app die mobiliteit combineert, vooral in grote steden, veel slaagkansen.
• Mobiliteit en werk zijn sterk verbonden. 1 op de 3 besteedt er minstens een uur per dag aan. Telewerken is slechts een oplossing voor 50%. De andere helft van de respondenten heeft de mogelijkheid niet om af en toe thuis te werken.
• Niet iedereen is al vertrouwd met deelauto’s, -fietsen en laadpalen. Er moet nog meer bewustzijn gecreëerd worden rond nieuwe mobiliteit.

Mobiliteitspartner

BNP Paribas Fortis wil absoluut blijven bijdragen aan een meer duurzame mobiliteit en een mobiliteitspartner zijn voor zowel professionele als particuliere klanten. Dat doen we door u goed te informeren over alle voordelen van een milieuvriendelijke overstap. Maar ook door u ondersteuning te bieden via financiering, verzekering en leasing. En tot slot willen we via innovatieve diensten een globaal antwoord bieden op de mobiliteitsbehoeften van morgen.

Met de fiets naar het werk in plaats van met de auto? Werknemers doen het steeds vaker. Philippe Kahn, expert in mobiliteitsoplossingen, legt ons uit hoe en waarom.

In onze ambitie om onze verplaatsingen milieuvriendelijker te maken, zien we dat het gedrag stilaan verandert en bijvoorbeeld het gebruik van de fiets toeneemt, ook en vooral voor beroepsverplaatsingen. Daarover vertelt Philippe Kahn, Mobility Solutions Expert bij Arval BNP Paribas Group.

Twee op de drie Belgen houden van zachte mobiliteit, vooral van fietsen

Uit de enquête 'Mobility Tomorrow & Beyond' van Profacts blijkt dat twee op de drie Belgen kiezen voor zachte mobiliteit. "Maar de grote verandering is vooral het almaar frequentere gebruik van de fiets voor beroepsverplaatsingen en woon-werkverkeer. Dat geldt ook voor wie naar school of naar het kinderdagverblijf gaat, dankzij de komst van elektrische bakfietsen op de markt", verduidelijkt Philippe Kahn.

Een gunstig reglementair kader

Maar welke elementen kunnen dat frequentere gebruik van de fiets voor beroepsverplaatsingen verklaren? "Laten we eerst even stilstaan bij de evolutie van het reglementaire kader", antwoordt Philippe Kahn. "De creatie van het federale mobiliteitsbudget opende de deuren naar een interessante alternatieve mobiliteit voor alle werknemers. Dat budget laat immers toe om binnen een fiscaal voordelig loonpakket een comfortabele bedrijfsfiets te kiezen. Het mobiliteitsbudget kan zelfs gebruikt worden om de kosten van je woning te dekken als je meer dan de helft van de tijd thuiswerkt of binnen een straal van 10 km van je werkplek woont. Het is dus bijvoorbeeld mogelijk om een bedrijfswagen te vervangen door een mix van een elektrische fiets en een tegemoetkoming in die huisvestingskosten. Daarnaast zullen twee nieuwe maatregelen vanaf 1 mei 2023 die trend nog versterken: de verhoging van de fietsvergoeding voor woon-werkverkeer naar 27 cent netto per afgelegde km, maar ook de uitbreiding van het recht op die vergoeding naar alle Belgische werknemers. Concreet betekent dit dat wie voor die verplaatsingen kiest voor de fiets, daar voortaan een substantiële beloning voor krijgt."

De investeringen in openbare infrastructuur werpen vruchten af

Er is nog een andere belangrijke reden voor het toegenomen fietsgebruik: de evolutie van de wegeninfrastructuur. Philippe Kahn: "Wat je kan overtuigen om met de fiets naar het werk te komen, is de zekerheid dat je je traject veilig aflegt. Enkele jaren geleden was fietsen naar bijvoorbeeld je werk in Brussel niet zo simpel. Maar tegenwoordig maakt de fietsinfrastructuur die trajecten steeds veiliger, onder meer dankzij de fietssnelwegen waar alleen fietsen rijden. Naast Vlaanderen en de grote steden wordt er nu ook volop geïnvesteerd in de rest van het land. De voorbije jaren is er in Brussel heel wat veranderd en ook in Wallonië begint het te bewegen.”

Eén Belg op de twee woont binnen een straal van 15 km van het werk

Ook de afstand die je aflegt om naar het werk te komen, speelt een cruciale rol in de aantrekkelijkheid van de fiets. "Eén Belg op de twee woont op maximaal 15 km van het werk, een afstand die je makkelijk met de fiets kan afleggen", voegt Philippe Kahn eraan toe. "De evolutie van de infrastructuur in combinatie met dat gegeven, maakt dat fietsen voor professionele verplaatsingen voor veel Belgen een realistische optie is. En de vergoeding van 27 cent per kilometer zal hen nog meer aanmoedigen om de stap te zetten."

78% van de professionele leasefietsen is elektrisch

Om tegemoet te komen aan de behoeften van bedrijven en hun personeel heeft Arval fietsleasing geïntegreerd in zijn aanbod. Die 'full services' leasing dekt onder meer het onderhoud, de pechverhelping, verzekeringen of herstellingen, zoals dat gewoonlijk voor een wagen gebeurt. Philippe Kahn wijst ook graag op enkele zeer significante tendensen. "60% e-bikes en 18% speed pedelecs: in totaal is 78% van de bedrijfsfietsen die we leasen elektrisch. Ook het succes van de topfietsen valt heel duidelijk op, met een kostprijs van enkele duizenden euro's, bijvoorbeeld elektrische bakfietsen.

Vanwaar dat succes? Ongetwijfeld uit opportuniteit: met het mobiliteitsbudget of cafetariaplan van de werkgever worden dergelijke fietsen betaalbaarder. Maar dat is misschien ook een gevolg van de eigenheden van onze fiscale regelgeving: de fiscale stimulans wordt groter naarmate de fiets duurder wordt. Een andere interessante vaststelling is dat wanneer de fiets een auto vervangt, dat meestal de tweede auto van het gezin is. Een radicale vervanging van de auto door de fiets is dus nog niet aan de orde, maar door de invoering van de bedrijfsfiets kan in elk geval het totaal aantal afgelegde kilometers met de wagen verminderd worden."

Digitale toepassingen om de sprong te wagen

Tot slot wijst Philippe Kahn op een laatste element dat de fiets kan helpen om zich als professioneel vervoermiddel bij uitstek te profileren. "Ik denk dat technologie, en dan vooral digitale toepassingen, veel kunnen veranderen. We mogen verwachten dat de markt van toepassingen voor professionele fietsverplaatsingen sterk zal groeien. Het businessmodel van het huren van een elektrische fiets 'on the go' is nu al gebaseerd op een smartphoneapp. Beeld je maar eens het succes in van een app waarmee je een fietsvriendelijke route kan bepalen die veilig is en geschikt is voor beroepsverplaatsingen, en de nieuwe versnelling die dat voor dit type verplaatsingen kan betekenen", besluit Philippe Kahn.